Wiosna 🙂 a wraz z pierwszymi promieniami wiosennego słońca łatwiej zadbać o siebie i zrzucić niechciane nadprogramowe kilogramy, które nagromadziły się w okresie jesienno-zimowym. Za oknem robi się cieplej i wszystko budzi się do życia dlatego i my odczuwamy wzmożony przypływ energii. Chętniej w tym czasie zaczynamy dbać o zdrowie i wygląd. Wraz z nadejściem wiosny pragniemy się czuć lepiej w swoim ciele jest to więc doskonały moment na przeprowadzenie detoxu – diety oczyszczającej z toksyn.
Istnieje wiele diet oczyszczających – od warzywno-owocowych, poprzez te oparte na samych sokach, wykluczające całkowicie niektóre grupy pokarmów aż po głodówki i picie samej wody. Według dietetyków najkorzystniejszą jednak dietą oczyszczającą organizm jest dobrze zbilansowana, pełnowartościowa dieta zawierająca produkty o działaniu prozdrowotnym. Dlatego warto zadbać o to co zjadamy. Można aktualnie przytoczyć wiele doniesień naukowych, potwierdzających że pełnowartościowa dieta jest gwarantem dobrego samopoczucia, promiennej cery i ładnej sylwetki. W czasie oczyszczania należy wybierać produkty o bogatej wartości odżywczej a niskiej energetycznej. Dieta niskokaloryczna powinna zawierać składniki sprzyjające powstawaniu odczuciu sytości. Powinniśmy zadbać zatem by w codziennym jadłospisie królowały produkty obfitujące w błonnik pokarmowy. Reguluje on procesy trawienne, poprawia perystaltykę jelit oraz wypróżnienia. Oczywiście ważna jest jakość ale także ilość pożywienia, jakie zjadamy. Zaleca się 4-5 posiłków dziennie w mniej więcej trzygodzinnych odstępach czasowych.
Gdy chcemy oczyścić nasz organizm nie powinniśmy rozstawać się z butelką wody. Skrupulatnie należy wypijać każdego dnia 1,5-2 litry wody. Jeśli intensywnie ćwiczymy nasze zapotrzebowanie na płyny wzrasta. Woda krąży nieustannie w naszym organizmie i jej bilans u zdrowego człowieka wynosi zero – to oznacza, że tyle samo wody wydalamy ile spożywamy. Czasem jednak dochodzi do sytuacji, w której ten precyzyjny proces ulega zakłóceniom i nasz organizm zatrzymuje w tkankach zbyt dużo płynów. A to może spowodować przyrost masy ciała. Paradoksalnie, gromadzimy wodę wtedy, gdy jej za mało dostarczamy. Często popełnianym błędem jest picie dużej ilości wody, dopiero kiedy odczuwamy pragnienie. Pijemy wtedy dużo z myślą, że zabezpieczymy nasz organizm przed brakiem płynów. Niestety dzieje się inaczej – organizm by ochronić się przed odwodnieniem, odkłada wodę w tkance podskórnej. Niezmiernie ważne jest dlatego nawadnianie organizmu regularnie. Należy pić powoli, małymi łykami zanim poczujemy pragnienie. Najkorzystniejsza dla osoby zdrowej jest woda mineralna niegazowana. Ilość płynów można częściowo uzupełniać herbatkami owocowymi, naparami ziołowymi oraz świeżo wyciśniętymi sokami z warzyw i owoców. W czasie diety oczyszczającej można zrezygnować lub ograniczyć napoje zawierające kofeinę – kawę, czarną herbatę, colę oraz energy drinki. Koniecznością również jest wykluczenie alkoholu.
Niewłaściwa dieta jest przyczyną nadmiernej oksydacji. Jest to proces metaboliczny polegający na powstawaniu wolnych rodników które w dużych ilościach są odpowiedzialne za wiele chorób oraz za starzenie się organizmu. Dodatkowo nagromadzenie toksyn w naszym ciele powoduje, że narządy odpowiedzialne za jego oczyszczanie przede wszystkim nerki, wątroba, jelita i skóra nie potrafią sobie z nimi poradzić. Skutkuje to zaburzeniami trawienia, bólami głowy, apatią, sennością, kłopotami z cerą, włosami i paznokciami. Na ratunek przychodzą antyoksydanty, które unieczynniają wspomniane wolne rodniki. Są one niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu zatem ich spożywanie przekłada się na lepsze samopoczucie i dobry wygląd. Do prozdrowotnych związków naturalnych o potencjale antyoksydacyjnym należą:
– witamina A – uznawana za jeden z najsilniejszych zmiataczy wolnych rodników. Jako, że istnieje ryzyko niebezpiecznej kumulacji wskazane jest spożywanie jej prekursora – rozpuszczalnego w wodzie beta-karotenu. W przypadku braku beta-karotenu, wolne rodniki i inne substancje toksyczne mogą prowadzić do chorób serca, nowotworowych, zaćmy oraz do przedwczesnego starzenia się. W dużych ilościach występuje on w marchwi, papryce, sałacie, natce pietruszki, brokułach, pomidorach,
– witamina C – bogatym jej źródłem są – czarna porzeczka, kiwi, papryka, natka pietruszki, brukselka. Działanie kwasu askorbinowego jest wielorakie – chroni organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników i innych toksycznych substancji, poprawia metabolizm lipidów, odgrywa ważną rolę w profilaktyce chorób nowotworowych,
– witamina E – dobrym źródłem przeciwutleniającej witaminy są pełne ziarna zbóż, orzechy, migdały, pestki słonecznika oraz oleje. Pełniąc rolę przeciwutleniacza, zapobiega chorobom degeneracyjnym: miażdżycy, chorobom nowotworowym oraz procesom starzenia się komórek organizmu,
– polifenole – znajdziemy je w zielonej herbacie, owocach głogu, jabłkach, cytrusach, papryce, cebuli i brokułach. Spośród związków polifenolowych największe działanie w organizmie wywierają flawonoidy. Wykazują one działanie przeciwmiażdżycowe, przeciwzapalne a także przeciwnowotworowe.
W dobrze zbilansowanej diecie nie może zabraknąć warzyw. Zgodnie z najbardziej aktualnymi wytycznymi to one powinny stanowić podstawę naszego odżywiania. W okresie oczyszczania szczególnie polecane są wybrane gatunki ze względu na obecność przeciwutleniaczy a także dużych ilości składników mineralnych i witamin.
Do takich warzyw z pewnością należy seler zarówno w postaci bulwy jak i naciowy. Seler obfituje w witaminy oraz sód, potas, magnez, wapń i błonnik. Jadłospis bogaty w seler „napędza” metabolizm oraz pomaga wydalić z organizmu szkodliwe produkty przemiany materii. Ze względu na dużą ilość potasu seler reguluje gospodarkę wodną w organizmie poprzez oddziaływanie na diurezę (usuwanie płynów). Podobne działanie wykazuje por. Ma mało kalorii i dużo błonnika, a także posiada znaczącą zawartość potasu i magnezu. Warzywo to jest dobrym składnikiem diet mających na celu kontrolę masy ciała. Burak natomiast jest niedocenionym warzywem powszechnie zalecanym przez naukowców. Zawiera ogrom przeciwutleniaczy dlatego regularne spożywanie bądź picie soku z buraka znakomicie poprawia kondycję fizyczną i wydolność organizmu. Ma również zbawienny wpływ na poprawę krążenia krwi. Szeroko polecanymi warzywami są także jarmuż oraz szpinak. Stanowią one również bogactwo witamin i składników mineralnych. W naszej diecie nie może oczywiście zabraknąć kapusty. Poprzez swoje działanie moczopędne wykazuje znakomite właściwości oczyszczające. Przy niskiej wartości energetycznej dostarcza dużo składników mineralnych oraz błonnika. Szczególnie zalecana jest kapusta kiszona sporządzana domowym sposobem a nie zakonserwowana np. sorbinianem potasu. Dodatkowym jej atutem jest obecność dobroczynnych bakterii probiotycznych, które powstają w naturalnym procesie fermentacji mlekowej. Liczne jej gatunki oczyszczają jelita z patogenów i toksyn.
Tuż obok warzyw ważną rolę w oczyszczaniu organizmu pełnią owoce. Należy wybierać te, które są bogatym źródłem antyoksydantów i błonnika. W okresie wczesnowiosennym dobrym wyborem będą cytrusy oraz jabłka. W przeciwieństwie do warzyw, owoców jednak nie należy jeść w nieograniczonych ilościach, ponieważ zawierają spore ilości cukru – fruktozy, która jeśli jest spożywana w nadmiarze, może sprzyjać tyciu.
Warzywa lub owoce powinny występować w każdym posiłku codziennego jadłospisu. Należy jednak zachować dobre proporcje warzyw do owoców i częściej sięgać po warzywa. Najkorzystniejsze i jedne i drugie są w postaci surowej, mogą być również przygotowywane na parze lub gotowane. Dobrym rozwiązaniem są koktajle oraz świeżo wyciskane soki. W okresie kiedy jeszcze nie ma zbyt dużego wyboru produktów świeżych warto sięgać po mrożonki. Te prawidłowo przygotowane mają zbliżoną wartość odżywczą do surowych warzyw i owoców.
Należy również pamiętać o produktach zbożowych. Wspaniałym wyborem w czasie detoxu jest kasza jaglana. Odtruwa ona wątrobę i oczyszcza jelita. Jest łatwo przyswajalna i pożywna. Nie zawiera glutenu. Obfituje w witaminy z grupy B i zawiera więcej składników mineralnych niż żyto, pszenica czy jęczmień. Tuż obok kaszy jaglanej polecanymi ziarnami jest quinoa – komosa ryżowa. To roślina nie zawierająca glutenu i wyróżniająca się bardzo wysoką zawartością wartościowego białka. Obfituje również w kwasy omega -3, witaminy i składniki mineralne.
Niezmiernie istotne w wiosennej diecie są również nienasycone kwasy tłuszczowe. Bogatym ich źródłem są oleje roślinne – rzepakowy i lniany oraz oliwa z oliwek doskonałe jako dodatki do sałatek. Kolejnym dobrym źródłem tłuszczy, których należy dostarczać są orzechy– szczególnie zalecane są włoskie, nerkowce, brazylijskie a także nasiona – słonecznika i dyni. Oprócz dużej ilości prozdrowotnych tłuszczy omega, są również skarbnicą składników mineralnych. Zarówno orzechy jak i pestki mogą być świetnym urozmaiceniem do sałatek. Warto również wspomnieć o ziarnach siemienia, które ze wszystkich roślin oleistych zawierają najwięcej niezbędnych kwasów omega-3. Siemię lniane jest doskonałą propozycją dla osób, które dbają o wygląd swojej skóry i chciałyby schudnąć. Ziarna siemienia obniżają poziom cholesterolu i triglicerydów. Wykazują działanie przeciwzapalne a nawet przeciwnowotworowe. Można je dodawać do jogurtu oraz koktajli. Nasiona siemienia po zalaniu gorącą wodą przybierają formę kisielu. Spożywane w takiej formie mają właściwości przyspieszające perystaltykę jelit. Siemię lniane jest zalecane osobom, które mają problem z regularnymi wypróżnieniami.
W czasie diety oczyszczającej ważną rolę pełnią także zioła. Warto jest uzupełniać nimi swój codzienny jadłospis. Na wyróżnienie zasługują szczególnie te, które można wypijać w postaci herbat – rumianek, działający rozkurczowo czy mięta pieprzowa. Liście mięty pobudzają trawienie oraz wydzielanie żółci, czemu zawdzięczamy jej rewelacyjne działanie w łagodzeniu różnych dolegliwości żołądkowych. Ma również właściwości uspokajające, dlatego może być pomocna przy migrenach i nerwobólach. Ponadto działa rozkurczowo, warto zatem ją pijać w przypadku bólów menstruacyjnych. Dobrze jest także stosować przyprawy ziołowe, które z powodzeniem mogą zastąpić sól w niektórych potrawach. Do takich ziół z pewnością należy bazylia, która korzystnie wpływa na proces trawienia, łagodzi wiele dolegliwości – skurcze żołądkowe, wzdęcia, kolki, niestrawność. Ma również właściwości odrobaczające. Działa uspokajająco, odprężająco, pomaga w stanach niepokoju i bezsenności. Kolejnym ziołem zasługującym na wyróżnienie jest majeranek, zawierający olejki eteryczne, mnóstwo składników mineralnych oraz witaminę A i C. Stosowany jest aby leczyć obrzęki, drgawki, zatrucia, bóle głowy, katar, oczyszcza zatoki. Ma działanie uspokajające i właściwości przeciwutleniające. Majeranek jest również używany aby złagodzić bóle brzucha i bóle mięśni.
Dobrze zbilansowana dieta powinna uwzględniać wszystkie grupy produktów, jednak w czasie detoxu szczególnie polecane są konkretne – warzywa i owoce, będące źródłem antyoksydantów, orzechy i oleje, jako źródło dobrych tłuszczy. Warto włączyć do swojego jadłospisu wymienione zioła, kaszę jaglaną czy komosę ryżową. I przede wszystkim nie wolno zapomnieć o odpowiednim nawodnieniu organizmu. Powinniśmy pamiętać, że nawet długofalowe stosowanie zaleceń dietetycznych, które uwzględniają wszystkie wymienione produkty spożywcze, nie przyniesie pożądanych efektów, jeśli w naszym codziennym planie dnia nie uwzględnimy joggingu, spacerów lub innej formy aktywności fizycznej.